Albert Vataj
Në universin shpirtëror të Paulo Coelho-s, dashuria është më shumë se një ndjenjë, ajo është substanca e jetës, energjia që mban në lëvizje gjithësinë e brendshme të njeriut. Për Coelho-n, dashuria nuk është stinë që vjen e shkon, por një prani e përhershme që zgjedh të qëndrojë atje ku gjen kuptim.
Ai besonte se ai që dashuron nuk largohet, sepse dashuria e vërtetë nuk njeh as frikë, as lodhje, as arratisje; ajo është besnikëri ndaj shpirtit që zgjedh, ndaj premtimit që jeta vetë ka bërë nëpërmjet nesh.
Ne nuk e zgjedhim njëri-tjetrin rastësisht. Për Coelho-n, jeta është një fije e endur nga takime që ndodhin në kohën e duhur, midis njerëzve që kanë qenë gjithmonë të pranishëm në nënndërgjegjen tonë. Ata që takojmë, janë pasqyra të brendshme të asaj që kërkojmë dhe të asaj që kemi humbur. Dashuria, në këtë kuptim, është rikthim — jo zbulim.
“Mos kini frikë të lini të shkojnë ata që doni,” thotë ai. Dashuria nuk mbahet me forcë. Nëse diçka është e vërtetë, ajo do të kthehet vetë. Zemra që dashuron e njeh rrugën e kthimit, sado e gjatë të jetë udha. Për Coelho-n, liria është prova më e lartë e dashurisë — sepse vetëm ai që nuk ka frikë ta humbasë tjetrin, është ai që dashuron vërtet.
Tradhtia, sipas tij, nuk është një gabim i rastit, por një zgjedhje e vetëdijshme për t’u larguar nga vetja. Kush dashuron, nuk tradhton, sepse dashuria e vërtetë është përkushtim, jo marrëveshje. Dhe ai që zgjedh të qëndrojë, që vendos të mos largohet, dëshmon jo vetëm dashuri, por një vetëdije të lartë shpirtërore,atë që Coelho e quan besnikëri ndaj rrugës së zemrës.
Në filozofinë e tij, ndarja nuk është fundi, por një udhëkryq i domosdoshëm. Njeriu që dashuron nuk ikën, edhe nëse ndahen trupat, sepse shpirtrat mbeten të lidhur përtej hapësirës e kohës. Dashuria e vërtetë është si një magnet që tërheq gjithmonë veten e vet; ajo nuk harrohet, nuk zëvendësohet, nuk shteron.
Vetëm burrat që dinë të duan arrijnë lartësitë, thotë Coelho, sepse dashuria i çliron nga pesha e egos. Vetëm gratë e dashura bëhen më të bukura dita-ditës, sepse dashuria ndriçon nga brenda, si dritë që s’ka nevojë për pasqyrë. Lumturia nuk është qëllim, por pasojë e dashurisë së jetuar me vërtetësi.
Ashtu si ëndrrat, dashuria është energjia që ushqen shpirtin. Edhe kur çdo gjë duket e rrënuar, edhe kur shpresat treten, Coelho këshillon të mos ndalojmë së ëndërruari, sepse ëndrra është mënyra si dashuria vazhdon të jetojë brenda nesh.
Në fund, ai beson se dashuria është vetë udhëtimi, jo stacioni. Dhe në këtë udhëtim, ai që dashuron nuk largohet, sepse dashuria nuk njeh distanca, as kohë, as përfundime. Ajo është si fryma: e padukshme, por gjithmonë e pranishme.
Dhe kur është e vërtetë, ajo kthehet gjithmonë në shtëpi.