Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Kritikë

Një lakuriqësi që grish hir estetik dhe një idealizim i bukurisë mashkullore që privokon stuhi mendimi alegorik

October 24, 2024
in Kritikë, Slider, Të përzgjedhurat
Një lakuriqësi që grish hir estetik dhe një idealizim i bukurisë mashkullore që privokon stuhi mendimi alegorik
1
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest
“Një i ri nudo ulur pranë detit”, është një pikturë vaj mbi kanavacë e artistit francez Hippolyte Flandrin, e ekzekutuar midis 1835 dhe 1836. Është mbajtur në Luvër, sepse është vepra më e njohur e artistit, ndoshta dhe një nga veprat objekt i kritikës e pse jo dhe i debatit, ndoshta në një trysni tensioni puritan, i cili ka qasje ta lexojë alegorinë e veprës i një manifest homoseksualiteti, një qasje për të fshehur këtë ndikim nën petkun e idealizimit të përsosmërisë fizike.
Në vitin 1832, piktori i ri fitoi çmimin Prix de Rome, si mjeshtri i tij Ingres, 30 vjet më parë, dhe shkoi në Villa Medicis në Romë për të përfunduar trajnimin e tij për 5 vjet.
Kjo vepër është një studim nudos që Hippolyte Flandrin e pikturoi në vitin 1835-1836 dhe e dërgoi në Paris për të justifikuar përparimin e tij. Duke braktisur çdo pretekst narrativ ose historik, lakuriqja e saj, duke formuar një rreth para detit fton meditim.
Shembull perfekt i estetikës neoklasike të studentëve Ingres, kjo nudo e rafinuar, e pozuar përballë një peizazhi detar që thekson çuditshmërinë e skenës, tregon rinovimin e ndërmarrë nga ky brez piktorësh për të orientuar estetikën antike drejt një shijeje bashkëkohore.
Idealizimi i bukurisë fizike rrok thellësinë e forcës së përjetimit për ta kuptuar dhe perceptuar krijimin si më i larti sublimitet, ardhja e të cilit erdhi për ta mbushur jetën me nuancat e ngjyrave dhe dritën e thellë të depërtimit.
Flandrin kishte fituar Çmimin e Romës në 1832, një bursë që i siguronte fituesit një udhëtim në Romë për t’u përqendruar në profesionin e tyre. Atje, Flandrin bëri këtë studim, të cilin e dërgoi në Paris në 1837, në përmbushje të kërkesave të bursës që studenti të paraqiste vepra në traditën e zhanreve të ndryshme. Në vitin 1857, Napoleoni III bleu pikturën, e cila tani ndodhet në koleksionin e Luvrit të Parisit.
Piktura fitoi vëmendje në mesin e kritikëve bashkëkohorë francezë të artit dhe mbetet një nga veprat më të njohura të Flandrin, pavarësisht se është prodhuar relativisht herët në karrierën e tij. Subjekti është një i ri i paidentifikuar, një “efebe”, i cili ulet nudo në një shkëmb me krahët e mbështjellë rreth këmbëve dhe kokën e mbështetur në gjunjë, me sy të mbyllur. Ka një det në sfond dhe asnjë pikë referimi nuk e dallon figurën. Skena enigmatike nuk jep asnjë shpjegim për pozën e figurës: Théophile Gautier (1811–1872) komentoi se të riut mund të i jetë mbytet anija në një ishull të shkretë, ose të jetë një bari që ka humbur kopenë e tij. Në fund të fundit, çdo shpjegim për këtë skenë i lihet i imagjinatës, duke çuar në krahasime me artin surrealist në shekullin e njëzetë.
Në shqyrtimin e ndikimit të teorisë estetike gjermane në artin francez, kritikja Elizabeth Prettejohn zbulon se rrumbullakësia e formës dhe modelimi “i patëmetë” i mishit do të ishin takuar me miratimin e Johann Joachim Winckelmann si një shembull i së bukurës. Prettejohn krahason pozën pothuajse rrethore dhe kornizën e rrallë të figurës me atë të Njeriut Vitruvian të Leonardo da Vinçit .
Jetësore për përhapjen e pikturës ishin riprodhimet e bazuara në një gdhendje të vitit 1887 nga Jean-Baptiste Danguin që ishte porositur nga shteti. Ndërsa ndërgjegjësimi për veprën u rrit, piktura, pavarësisht se mendohej të mos kishte nëntekst seksual, u bë një ikonë e kulturës homoseksuale në shekullin e 20-të. Fotografët Marcel Moore dhe Claude Cahun miratuan pozën në një fotografi të lezbikes Cahun, shek. 1911. Piktura u evokua në mënyrë të ngjashme në fotografinë e artit të fillimit të shekullit të njëzetë nga F. Holland Day dhe Wilhelm von Gloeden, dhe më vonë nga Robert Mapplethorpe.
“Një i ri nudo ulur pranë detit”, është jo vetëm një nga punët që identifikon krijimtarinë e Hippolyte Flandrin, por mbetet një thjeshtësi e komunikimit estetik dhe filozofik të së bukurës, i dinamikës së mendimit dhe perceptimit, i cili i personalizuar ka privilegjin të rrok një kuptim më të thellë dhe më të gjerë, duke e çliruar artin nga kufizimet dhe pamundësuar çdo manipulim ta dëmtojë idealin krijues.
Albert Vataj
Tags: Albert VatajHippolyte Flandrin
Previous Post

Franz Liszt, mësues dhe guru i muzikantëve të famshëm, nga Hector Berlioz te Richard Wagner

Next Post

Një burrë që ka ardhur për ta hyjnizura dashurinë

Next Post
Një burrë që ka ardhur për ta hyjnizura dashurinë

Një burrë që ka ardhur për ta hyjnizura dashurinë

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

June 15, 2025

Bekim Fehmiu i madhi i roleve të mëdha kinematografike, aktori që e pati si një bekim origjinën shqiptare

June 15, 2025

Klasiku Nicolas Poussin, ai që fisnikëroi penelatën e ndjenjës dhe arsyes përmes ngjyrës

June 15, 2025
Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

June 12, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj