Nga Albert Vataj
Kjo është një nga ato kuriozitete të natyrës që tingëllon e ashpër, por që ka një logjikë të fortë biologjike.
Shqiponja zakonisht bën dy vezë dhe çel dy zogj, por zakonisht mbijeton vetëm njëri për disa arsye të ndërlidhura.
Zogjtë e shqiponjës çelin pothuajse në të njëjtën kohë, por ai që çel pak më herët bëhet më i fortë dhe më agresiv. Shpesh ai fillon ta sulmojë dhe ta shtyjë më të voglin, duke e moslejuar të hajë. Në botën e egër kjo quhet “kainizëm” (nga historia biblike e Kainit dhe Abelit), një formë seleksionimi brutal.
Në folenë e shqiponjës, ku era fryn si këngë e lirisë, çelin dy jetë të njoma.
Dy vezë, dy rrahje zemre që zgjojnë qiellin. Por natyra, me mençurinë e saj të ashpër, nuk i mban të dy në jetë e në fluturim, edhe pse ka qiej për miliona zogj e pafundësi krijesash.
Njëri prej zogjve, ai që hap sytë i pari, rritet më shpejt, merr forcën e krahëve, zë vendin pranë sqepit të nënës. Tjetri, më i vonë e më i brishtë, ngel në hijen e vëllait, ndërsa qielli, stuhitë dhe betejat e ngadhënjimta për ushqim, pret të mposhtet nga më i forti.
Kjo nuk është mizori, por ligji i përhershëm i maleve dhe ajrit, i forcës dhe dominimit, të mbijetojë ai që mund t’i përballë dallgët e botës dhe përleshjet e jetës.
Shqiponja nuk është gjakftohtë; ajo është ruajtëse e asaj race që kërkon forcë të pamëshirshme për të fluturuar. Burimet janë të pakta, krahët e rinj kanë nevojë për mish të mjaftueshëm që të përballojnë stuhitë. E për këtë arsye, vetëm njëri ngjitet lart në qiell, si një përfaqësues i madhështisë së prindërve të tij, i llojit dhe i racës.
Dy jetë nisen, por njëra merr bekimin e ajrit, pamundësinë për t’u ngjitur lart në altarin e të drejtës për të përfaqësuar, jo një zog, jo një shpend, por një fenomen të natyrës.
Në këtë dramë të heshtur, natyra na flet për zgjedhjen e jetës, për sakrificën e fshehtë që mban të gjallë simbolet më fisnike të lirisë.
Dhe kështu, në çdo fluturim të një shqiponje, ka brenda një kujtim të hidhur dhe një triumf të dritës mbi errësirën, të forcës dhe dominimin.
