Një lojë e Fushesë
Më 1 prill 1810, Parisi ishte në ethet e një ceremonie madhështore. Në Pallatin e Tuileries, Napoleoni festonte martesën me Arkidukeshën, Maria Luiza të Austrisë. Salla vezullonte nga drita e qirinjve, ndërsa oborrtarët dhe fisnikët e mbledhur për këtë rast i jepnin ngjarjes një shkëlqim të denjë për një perandor.
Në mesin e të ftuarve, i ulur përballë Napoleonit në tryezën kryesore, ishte një nga figurat më enigmatike të epokës: Jozef Fushé, Duka i Otrantos. Ishte mjeshtër i intrigave, një njeri që kishte parë dhe bërë shumë në dallgët e Revolucionit dhe të Perandorisë. Por Napoleoni, i cili nuk e duronte dot idenë se dikush mund ta kishte tejkaluar në zgjuarsi, nuk do ta linte t’i shpëtonte një ngacmim i hollë.
Duke lënë kupën mbi tavolinë, e shikoi drejt në sy dhe e pyeti me një ton të ftohtë, por depërtues:
– Është e vërtetë, o Duka i Otrantos, që ju keni votuar për ekzekutimin e Luigjit XVI, xhaxhait të perandoreshës sime që ulet këtu, në krahun tim?
Zhurma e lehtë e pirunëve dhe bisedave nëpër tavolina u fashit për një çast. Të gjithë prisnin përgjigjen e Fushesë, që kurrë nuk njihej për t’u lëkundur nga situata të vështira. Me një qetësi të admirueshme, ai buzëqeshi lehtë dhe, pa e ulur shikimin, tha:
– Po, Madhëri, është e vërtetë. Dhe po ju kujtoj se ai ishte shërbimi i parë që i kam bërë Perandorisë suaj.
Një heshtje e rëndë pushtoi sallën. Për një moment, vetë Napoleoni dukej sikur u befasua nga kthjelltësia e përgjigjes. Pastaj, pas një çasti reflektimi, qeshi me atë mënyrën e tij të prerë dhe tha:
– Kjo është ndonjë nga ato lojërat e Fushesë!
Me kaq, ai e la çështjen të mbyllej aty, duke e zhvendosur bisedën drejt një teme tjetër. Salloni u kthye sërish në hare dhe fisnikët e oborrit morën frymë të lehtësuar. Ishte një përplasje mes dy mendjeve të rralla – njëra, Perandori i hekurt; tjetra, mjeshtri i kurtheve politike. Dhe këtë herë, si gjithmonë, Fushé kishte dalë i pathyeshëm.
