Për t’i bërë homazhe asaj, nuk ka mbetur asgjë për t’i shtuar asaj që është shkruar tashmë për të, por poezia e bukur e Pier Paolo Pasolinit kushtuar asaj dhe përshtypjet e atyre që e njohën atë rreket të tregojë një Marilyn Monroe tjetër.
Ndoshta këtë donte.
Ndoshta askush nuk ka mundur të depërtojë ndonjëherë në shpirtin e saj të brishtë, e cili në dukje i mbijetoi vetëm një fëmijërie dhe adoleshence shkatërruese, shenjat e dukshme të së cilës nuk shkonin përtej një belbëzim të lehtë.
Psikanaliza dhe suksesi, në shumë raste, nuk arrin të shërojë disa plagë veçanërisht të thella që e shpuna tejpërtej gruan e bukurisë ikonike.
Vetëm ata që e kanë njohur me të vërtetë dhimbjen me siguri do t’i kenë kuptuar ato mendime obsesive që errësuan mendjen e Marilyn në orët e para të natës së 5 gushtit 1962, kur ajo gëlltiti 47 pilula Nembutal së bashku me një dozë të një barbiturati të bazuar në hidrat kloral.
Rileximi i mendimeve të saj dhe atyre të paktëve që ndoshta kuptuan diçka nga shpirti i saj, ndoshta do të na ndihmojë ta njohim më mirë.
Ndoshta!
Ajo, Marilyn
Nga Pier Paolo Pasolini
“Nga bota e lashtë dhe nga bota e ardhshme mbeti vetëm bukuria,
dhe ti motër e vogël e gjorë,
ajo që vrapon pas vëllezërve të saj më të mëdhenj,
qesh e qan me ta,
për t’i imituar ata.
motër e vogël,
me përulësi e kishe veshur atë bukuri
dhe shpirti yt si bijë njerëzish të vegjël
nuk e dite kurrë se e kishe,
sepse ndryshe nuk do të kishte qenë bukuri.
Bota të mësoi,
kështu bukuria jote u bë e saj.
Mbeti vetëm bukuria
nga bota e frikshme e vjetër dhe ajo e frikshme e së ardhmes,
dhe ti e mbarte me vete si një buzëqeshje e bindur.
Bindja kërkon shumë lot të gëlltitur,
dhënien e vetes ndaj të tjerëve,
shumë shikime gazmore
duke kërkuar mëshirën e tyre!
Kështu që ju hoqët bukurinë tuaj.
U zhduk si një grimcë ari.
Nga bota e lashtë budallaqe
dhe nga bota e egër e së ardhmes
mbeti një bukuri
që nuk kishte turp të aludonte për gjoksin e vogël
të një motre të vogël,
për barkun e vogël kaq lehtësisht të zhveshur.
Dhe për këtë ishte bukuroshe,
e njëjta gjë që kanë vajzat e ëmbla e botës suaj…
vajzat e tregtarëve që fitonin konkurse në Miami apo Londër.
U zhduk si një pëllumb i artë.
Bota ta mësoi këtë,
dhe kështu bukuria jote nuk ishte më bukuri.
Por ti ishe ende një fëmijë,
budallaqe si lashtësia,
mizore si e ardhmja dhe mes teje
dhe bukurisë sate të pushtuar nga pushteti
vesh gjithë marrëzinë dhe mizorinë e së tashmes.
E ke mbajtur gjithmonë me vete si një buzëqeshje mes lotëve,
e pahijshme përmes pasivitetit,
e pahijshme përmes bindjes.
U zhduk si një pëllumb i bardhë i artë.
Bukuria juaj mbijetoi nga bota e lashtë,
e kërkuar nga bota e ardhshme,
e pushtuar nga bota e tanishme,
u bë një e keqe vdekjeprurëse.
Tani vëllezërit më të mëdhenj më në fund kthehen,
ndalojnë lojërat e tyre të mallkuara për një moment,
dalin nga shpërqendrimi i tyre i paepur,
dhe ata pyesin veten:
“A mund të na kishte treguar rrugën Marilyn,
Marilyn e vogël?”
Tani je ti, ajo që nuk vlen asgjë,
e mjera, me buzëqeshjen e saj,
je e para përtej dyerve të botës,
e braktisur për fatin e saj të vdekjes”.
Përgatiti: Albert Vataj
