Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Qytetërim

Salcburgu, aty ku gërshetohen mahnitëshëm natyra, arti, historia dhe arkitektura

December 15, 2016
in Qytetërim
141
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest

Salcburgu jeton mes të shkuarës dhe të ardhmes, luan rolin e dekorit teatral gjatë kohës së festave dhe festivaleve. Ky qytet me 80 shatërvanë, 36 kisha dhe 5 manastire, shpesh e quajnë “Roma e vogël”. Aleksandër fon Gumbolt e konsideronte këtë qytet një nga më të bukurit në botë. Gjeniu i teatrit Maks Rejnhart pa në këtë qytet një skenë natyrale të mrekullueshme . Në 22 gusht 1920 përherë të parë mbi sheshin kryesore të qytetit u dëgjua Jederman dhe deri më sot salcburgasit dhe vizitorët ende shijojnë artistët e këtij vendi. Çdo vit në qytet vendosen 200 spektakle dhe skena. Niveli i lartë i mashtrave të muzikës dhe teatrit e kthyen Salcburgun në qytetin e festivaleve ndërkombëtare, premierave Salcburgurrezëllitëse dhe vendtakimin e figurave të njohura. Muzika e Moxartit është në qendër të vëmendjes këtu. Kompozitori i mirënjohur lindi në Salcburg në vitin 1756 ku dhe u zbulua gjenialiteti i tij muzikor. Këtu ai krijoi muzikë të mrekullueshme operistike dhe kishtare. Moxarti vlerësonte bukurinë mbretërore të Salcburgut, por gjithnjë shprehej se gjithsesi shprehej se ky qytet nuk qe për një gjeni si ai. Jeta e kompozitorit ka mbetur larg në të shkuarën, por ende dhe sot rrugicat e Salcburgut tingëllojnë meloditë e Mozartit. Gjithandej është Moxarti, në shtëpinë ku lindi, atje ku ai jetoi që tashmë janë kthyer në muze, dhe në koncertet në mbarë botën.

Salcburgu është i vendosur në shpatin verior të Alpeve, mes kodrave Mensberg dhe Kapucinerberg. Panorama më e mirë mbi qytet dhe luginë hapet pas kurrizit të malit Kapucinerberg. Po të ngjitesh në majën e këtyre maleve nis të kuptosh ndjeshmërinë e e kompozitorit Frans Shubert, i cili krijon për kopshtet e mrekullueshme, oborret, katedralet, lumi SalcburguSalc dhe malet e Alpeve që ngrihen mbi qytetin e Salcburgut, a thua se janë rojet mbrojtëse të saj. Mendimet gjithnjë për kombinimin e shkëlqyer të natyrës me artin lindin kur shihen parqet dhe kopshtet e qytetit, kështjella e Helbrunit me shatërvanët e saj dhe parqet labirint. Salcburgu nuk harron edhe për gëzimet e tjera që u ofron banorëve dhe vizitorëve të saj. Qyteti nuk jeton vetëm me muzikën, por edhe me gatimet e veçanta dhe kafenetë e saj që kanë kafe dhe çokollatë të ngrohtë. Tek “Tonaselli” dhe “Pazari” mund të shihet vetë Jederman gjatë një festivali apo dikush mjaft i ngjashëm me të.

Kripa – arsyeja e pasurisë

Që prej kohëve të hershme banorët e Salcburgut njihen si tregtarë të zotë. Kapitalet e para të qytetit bazoheshin tek tregtia e kripës, e cila gjendet në këtë rajon që përpara erës sonë. “Ari i bardhë” ishte arsyeja se përse në vitin 7 të erës sonë, në brigjet e lumit Salc u shfaq një vendbanim i vogël i cili e bazonte jetesën tek tregtia e kripës dhe e mermerit. Më vonë në Salcburg nisi ndërtimi i manastireve. Në shekullin e XV-të kryepeshkopët e Salcburgut, duke pasur në duart e tyre pushtetin dhe paratë ngritën kështjellën e Hoensalcburg, e cila qëndron e sot e kësaj dite mbi qytet si simbol i Salcburgut.

SalcburguQendra e vjetër paraqitet me ndërtime që nuk e humbasin kurrë sharmin e tyre në stilin rokoko dhe barok. Kryepeshkopi Volf Ditrih fon Rajtenau hodhi themelet e katedrales së Salcburgut – ndërtimi i parë arkitekturor i përmasave të tilla në stilin barok.

80 vjet më vonë arkitekti Johan Bernhart Fisher fon Erlah ndërtoi godinë madhështore të stilit barok: Trinitetin , rezidenca e arkipeshkopëve dhe ndërtesa e Universitetit, gjithashtu projektoi shatërvanët e mrekullueshëm.

Shpërthimi në moderne, një veshje tashmë e re e shumë qyteteve, duket sikur Salcburgu e kaloi në heshtje. Pas rënies së principatës dhe bashkimit të Salcburgut me Austrinë, në shekullin e XIX-të duket sikur qyteti ra në gjumin e bukuroshes së fjetur, e cila nisi të lëvizë vetëm kur filluan të organizohen festivale.

Tags: Albert VatajAventuraEksploratoreHistoriku i qytetitInxhiniereKurajo e mjetrave te ndertimitkurioziteteLlava e vullkanitMajen e larteMisteriNatyraNatyra dhe njeriuNdertimNjeriuQytetariaSfida e inxhinierise se ndertimitShkencaTeknologjiTokaTraditat dhe zakonetTuristeVizitoreVullkanetZejtaria dhe arkitekturaZemra e tokesZhvillim
Previous Post

Megaqytetet, tendencat e reja që po ndryshojnë thelbësisht botën

Next Post

Një vështrim në historinë e legjendares Shën Sofi

Next Post

Një vështrim në historinë e legjendares Shën Sofi

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

June 15, 2025

Bekim Fehmiu i madhi i roleve të mëdha kinematografike, aktori që e pati si një bekim origjinën shqiptare

June 15, 2025

Klasiku Nicolas Poussin, ai që fisnikëroi penelatën e ndjenjës dhe arsyes përmes ngjyrës

June 15, 2025
Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

June 12, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj