Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Nga jeta e korifejve

Çarls Darvin, gjahtari që urrente librat, hulumtuesi që i dha njerëzimit teorinë e evolucionit

April 19, 2023
in Nga jeta e korifejve, Slider, Të përzgjedhurat
Çarls Darvin, gjahtari që urrente librat, hulumtuesi që i dha njerëzimit teorinë e evolucionit
770
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest
Çarls Darvin u lind më 12 shkurt 1809. Vdiq më 19 prill 1882 në moshën 73-vjeçare duke lënë një emër të patëdytë si shkencëtar natyralist. Ai ishte gjithashtu themeluesi i teorisë mbi zhvillimin historik të botës së gjallë, krijues i teorisë materialiste të origjinës se llojeve.

Më 1831, Darvini nisi një udhëtim në bordin e një anijeje të Marinës Mbretërore Britanike, HMS Beagle, e punësuar si natyralist . Qëllimi kryesor i udhëtimit ishte vëzhgimi i vijës bregdetare të Amerikës së Jugut dhe hartimi i porteve të saj për të bërë harta më të mira të rajonit. Puna që bëri Darvini ishte vetëm një bonus shtesë.

Darvini kaloi pjesën më të madhe të udhëtimit në tokë duke mbledhur mostra të bimëve, kafshëve, shkëmbinjve dhe fosileve . Ai eksploroi rajone në Brazil, Argjentinë, Kili dhe ishuj të largët si Galapagos. Ai i paketoi të gjitha ekzemplarët e tij në arka dhe i dërgoi përsëri në Angli me anije të tjera.

Pas kthimit të tij në Angli në 1836, puna e Darvinit vazhdoi. Studimet e mostrave dhe shënimeve të tij nga udhëtimi çuan në zbulime novator shkencore. Fosilet që ai mblodhi u ndanë me paleontologët dhe gjeologët, duke çuar në përparime në kuptimin e proceseve që formojnë sipërfaqen e Tokës. Analiza e Darvinit për bimët dhe kafshët që mblodhi e shtyu atë të pyeste se si formohen dhe ndryshojnë speciet me kalimin e kohës. Kjo punë e bindi atë për njohuritë për të cilat ai është më i famshëm – përzgjedhja natyrore . Teoria e seleksionimit natyror thotë se individët e një specie kanë më shumë gjasa të mbijetojnë në mjedisin e tyre dhe t’i kalojnë gjenet e tyre brezit të ardhshëm kur të trashëgojnë . tipare nga prindërit e tyre që janë më të përshtatshme për atë mjedis specifik. Në këtë mënyrë, tipare të tilla bëhen më të përhapura në specie dhe mund të çojnë përfundimisht në zhvillimin e një specie të re .

Në 1859, Darvini botoi mendimet e tij rreth evolucionit dhe përzgjedhjes natyrore në librin “Origjina e specieve” . Ishte sa popullor aq edhe i diskutueshëm. Libri bindi shumë njerëz se speciet ndryshojnë me kalimin e kohës – shumë kohë – duke sugjeruar se planeti ishte shumë më i vjetër se sa besohej zakonisht në atë kohë: gjashtë mijë vjet.

Çarls Darvini vdiq në vitin 1882 në moshën shtatëdhjetë e tre vjeçare. Ai është varrosur në Westminster Abbey në Londër, Angli.

Kureshti nga jeta e Çarls Darvin
***
Në moshën e fëmijërisë Çarls Darvin nuk donte të mësonte, jo vetëm kaq, i quante budallenj ata që rrinin gjithë kohën mbi libra. Gjahu ishte një nga pasionet e tij.
Duke kujtuar mbresat e para nga gjahu, natyralisti i madh anglez thoshte:
-Ah, nuk do ta harroj kurrë çastin kur kam vrarë gjahun e parë.
Shqetësimi im ishte aq i madh, vijoj ai, sa që nga emocioni më dridheshin duart dhe nuk mund ta mbushja armën përsëri.
Darvini spikat në një përkushtim të admirueshëm rreth koleksionimit të insekteve.
-Është një kokërr dembeli- thoshte për të i ati.
– Për turpin e familjes po rritet vlera me pasionin për gjuetinë dhe të qenve, ose duke ndjekur nga pas mizat.
***
Darvinit i vinte keq që nuk i kishte lexuar poetët ashtu siç kishte dashur ai.
-Në qoftë se do të rilindja edhe një herë te paktën një herë në javë do të lexoja poezi dhe do te dëgjoja muzikë. Humbja e këtyre emocioneve është humbja e lumturisë dhe akoma më keq një zbrazëti në intelekt dhe në karakter.
Darvinit i pëlqenin shumë romanet, më shumë ata që kishin përfundim pozitiv.
-Një ligj, – thoshte ai – duhet ti ndaloje romanet që nuk kanë fund të mire.
***
Ndaj atyre që zgjateshin tepër ne fjalime dhe shkrime Darvini ushqente antipati. Kur hëngri një drekë me Karlajlin, Darvini u tregoi miqve duke qeshur:
– Për dy orë rresht foli vetëm Karlajli. Dhe a e dini se cili ishte argumenti i bisedës? I thuri lavde heshtjes.
Albert Vataj
Tags: Charles DarwinEvolucioni
Previous Post

Sipas filozofit, Emanuel Kant: “Lumturia është përmbushja e të gjitha prirjeve tona”

Next Post

Albert Vataj: Faleminderit Zot që më shpërbleve edhe me një ditë që më shpie drejt ëndrrës

Next Post

Albert Vataj: Faleminderit Zot që më shpërbleve edhe me një ditë që më shpie drejt ëndrrës

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

June 15, 2025

Bekim Fehmiu i madhi i roleve të mëdha kinematografike, aktori që e pati si një bekim origjinën shqiptare

June 15, 2025

Klasiku Nicolas Poussin, ai që fisnikëroi penelatën e ndjenjës dhe arsyes përmes ngjyrës

June 15, 2025
Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

June 12, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj