Duke lexuar “Homo Deus” të Yuval Noah Harari
Edhe nëse qeveritë qendrore dhe shtetet e fuqishme kanë mësuar të vetëpërmbahen, terroristët mund të mos kenë shqetësime të përdorimit të armëve të reja dhe shkatërruese. Kjo është sigurisht një mundesi shqetësuese. Sidoqoftë, terrorizmi është një strategji dobësie e përshtatur nga ata që nuk kanë pushtet të vërtetë. Të paktën në të shkuarën, terrorizmi ka funksionuar, duke përhapur frikën më shume se sa duke shkaktuar dëme materiale. Terroristët zakonisht nuk kanë forcë për të shkatërruar një ushtri, të pushtojnë një shtet apo të shkatërrojnë qytete të tëra. Ndërkohë që në vitin 2010 obeziteti dhe sëmundje të lidhura me të, vrau rreth 3 milionë njerëz, terroristët vranë në tërësi 7 697 njerëz në të gjithë globin, shumicën prej tyre në vendet në zhvillim. Për amerikanin dhe evropianin mesatar, Coca-Cola përbën një rrezik vdekjeprurës shumë herë më të lartë se sa Al-Kaeda. Po si atëherë, ia dalën terroristët të dominojnë në titujt kryesorë dhe të ndryshojnë situatën politike në të gjithë globin? Duke provokuar armiqtë e tyre të reagojnë mënyrë të tepruar.
Në thelb, terrorizmi është një shfaqje. Terroristët inskenojnë një spektakël të tmerrshëm dhune që nxit imagjinatën tonë dhe na bën të ndihemi si te ishim duke u kthyer pas në kaosin mesjetar. Si pasojë e kësaj, shpesh shtetet ndihen të shtrënguara të reagojnë ndaj teatrit të terrorizmit me një shfaqje sigurie, duke orkestruar shfaqje të pamata force, të tilla si persekutimi i një popullate të tërë apo pushtimi të shteteve të huaja. Në pjesën më të madhe të rasteve, ky mbireagim ndaj terrorizmit përbën një rrezik shumë herë më të lartë për sigurinë tonë se sa vetë terroristët.
Terroristët janë si një mizë që përpiqet të shkatërrojë një dyqan artikujsh porcelani. Miza është aq dobët sa nuk mundet të lëvizë qofte edhe një filxhan. Kështu që ajo gjen një dem, hyn në veshin e tij dhe fillon të zukasë. Demi tërbohet nga frika e zemërimi dhe e shkatërron dyqanin e artikujve të porcelanit.
Kjo është ajo që ka ndodhur në Lindjen e Mesme gjatë dekadës së fundit. Fundamentalistët islamike kurrë nuk do ta kishin përmbysur të vetëm regjimin e Sadam Huseinit. Në vend të kësaj ata zemëruan SHBA-të me sulmet e 11 shtatorit dhe SHBA-të shkatërruan dyqanin e porcelanit në Lindjen e Mesme për ta. Tani ata lulëzojnë mbi gërmadha. Terroristët të vetëm janë shume të dobët të na tërheqin zvarrë në mesjetë dhe të rivendosin Ligjin e Xhunglës. Ata mund të provokojnë, por në fund të fundit gjithçka varet nga reagimi ynë, shkruan në “Homo Deus”, Yuval Noah Harari.
“Homo Deus: Një histori e shkurtër për të nesërmen” nga Yuval Noah Harari është një vepër provokuese dhe vizionare që zhbiron të ardhmen e njerëzimit me një sy të mprehtë historik dhe filozofik. Pas suksesit të jashtëzakonshëm të “Sapiens”, Harari zhvendos fokusin nga e kaluara drejt së ardhmes, duke parashtruar pyetje të thella mbi fatin e njeriut në epokën e inteligjencës artificiale, bioteknologjisë dhe transhumanizmit.
Harari argumenton se njerëzimi, pasi ka kapërcyer sfidat ekzistenciale si uria, sëmundjet dhe luftërat, tani synon “lumturinë, pavdekësinë dhe hyjninë”.
Ai parashikon një të ardhme ku njeriu mund të transformohet në një “Homo Deus” – një qenie me fuqi të ngjashme me ato të Zotit, falë teknologjisë dhe shkencës.
Libri trajton dilema të mëdha: A mund ta mposhtim vdekjen? Çfarë ndodh kur algoritmet na njohin më mirë se vetja? A do të mbetet demokracia e qëndrueshme përballë inteligjencës artificiale?
Harari shkruan me një stil të qartë, narrativ dhe shpesh ironik, duke e bërë leximin tërheqës edhe kur trajton tema të ndërlikuara.
Ai ndërthur histori, filozofi dhe shkencë për të krijuar një tablo të pasur dhe sfiduese të së nesërmes.
Libri ka ngjallur debat të gjerë dhe është cilësuar si një nga veprat më profetike të dekadës, me parashikime që tashmë po marrin formë në realitetin teknologjik të ditëve tona.
Një paralajmërim i heshtur: “Homo Deus” nuk është thjesht një festë e përparimit njerëzor, por edhe një thirrje për reflektim. Harari na kujton se me fuqi të madhe vjen përgjegjësi e madhe. Në ndjekjen e pavdekësisë dhe lumturisë së përhershme, njerëzimi rrezikon të humbasë vetë kuptimin e të qenit njeri.
Nëse je i apasionuar pas ideve që sfidojnë status quo-në dhe kërkon të kuptosh drejtimin ku po shkon civilizimi, ky libër është një udhëtim i domosdoshëm. Nëse dëshiron, mund ta analizojmë më tej kapitull për kapitull ose ta krahasojmë me “Sapiens”.
