Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home A e dini se?

Një stuhi meteorësh çoi në zhdukjen e mamuthëve? A ishte vërtetë “qelqi i shkrirë” ajo epokë transformimit të jetës në tokë?

April 10, 2018
in A e dini se?
570
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest

Shkencëtarët kanë arritur të gjejnë prova se një stuhi meteorësh e cila ka goditur Tokën 12 mijë vjet më parë, ka gjasa që të jetë përgjegjëse për zhdukjen e njeriut prehistorik si dhe të kafshëve gjigante, duke përfshirë dhe mamuthët. Provat për stuhinë e meteorëve të ardhur nga hapësira janë gjetur në tre kontinente; Amerikë, Lindjen e Mesme dhe Europën Perëndimore. Sipas studiuesve, besohet se impakti i fragmenteve të mëdha kozmike në tokë ndryshoi në mënyrë drastike kushtet e jetesës, duke shkaktuar një të ftohtë të acartë, që mendohet se shkaktoi zhdukjen e shumë formave të jetës në planet. Grupi i studiuesve nga disa vende të botës, gjatë kërkimeve të tyre gjetën një material të quajtur qelq i shkrirë, i cili formohet në temperatura shumë të larta rreth 1 700-2 200 gradë, dhe një nga mundësitë se si ai mund të përfitohet është si rezultat i impaktit të një trupi kozmik kur godet Tokën. Materiali, i cili është gjetur në Pensilvani, Karolinën e Jugut (SHBA), por dhe në Siri, iu nënshtrua testeve që konfirmuan se nuk ishte kozmik, vullkanik apo i bërë nga dora e njeriut dhe datonte rreth 13 mijë vjet më parë. Temperaturat ekstreme në të cilat ka ndodhur shkrirja e materialit misterioz janë të barabarta me ato të shpërthimit të një bombe atomike, mjaftueshme e lartë sa për të bërë të shkrihet dhe të vlojë edhe rëra”, – thotë James Kennett, profesor i shkencës së tokës në universitetin Santa Barbara.

Qelqi i shkrirë i gjetur në vendet e mësipërme është i njëjtë me materialin e gjetur në kraterin meteorik në Arizona dhe me një tjetër krater në Australi, ku është provuar se disa meteorë të vegjël kanë provokuar shpërthimin, nga i cili më pas është formuar qelqi në fjalë.

Materiali i quajtur “qelqi i shkrirë”

Rezultatet e ekipit të studiuesve mbështesin teorinë e cila lë vend për diskutime, se impakti i një asteroidi, i rënë në tokë 12.900 vjet më parë, shkaktoi fillimin e një periudhe të pazakontë të ftohti në Tokë, duke çuar në zhdukjen e gjerë të jetës njerëzore në qytetërimin parahistorik të quajtur Clovis dhe të kafshëve të mëdha siç është edhe mamuthi. Mamuthët, kafshët gjigante që kanë jetuar 30-40 mijë vjet më parë dhe që janë zhdukur përfundimisht rreth 4000 vjet më parë, përbëjnë ende një mister për shkencën. Për sa i përket faktorëve që çuan në zhdukjen e tyre, studiuesit kanë dhënë në kohë të ndryshme, arsye të ndryshme, ose më mirë të themi mendojnë se një miksim arsyesh çuan në zhdukjen totale të kësaj specieje të rrallë dhe gjigante. Mendohet se në radhë të parë, gjuetia nga ana e njerëzve çoi në pakësimin e tyre, më pas ndryshimet ekologjike, duke kaluar nga epoka e akullnajave, 26.500 deri 20.000 vjet më parë për të ardhur tek epoka e një klime më të ngrohtë dhe të qëndrueshme 17000 vjet më parë. Ndërsa së fundi, një arsye e tretë dhe e diskutueshme është edhe ajo që u argumentua më sipër, se ka qenë një objekt i ardhur nga hapësira që çoi në zhdukjen e mamuthëve dhe kafshëve të tjera gjigante.

SHQIP

Tags: AkulliEpokaJetaMamuthetMeteoretNdryshimetShkencaToke
Previous Post

Jeta dhe krijimtaria e Sharl Bodler, fëmijëria e cergët që u shndërrua tek ai në gjenialitet i shpirtit rebel

Next Post

Barriera e madhe koralore po vdes, ngjyrat, jeta, drita dhe larmia po marrin “arratinë”

Next Post

Barriera e madhe koralore po vdes, ngjyrat, jeta, drita dhe larmia po marrin “arratinë”

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

June 15, 2025

Bekim Fehmiu i madhi i roleve të mëdha kinematografike, aktori që e pati si një bekim origjinën shqiptare

June 15, 2025

Klasiku Nicolas Poussin, ai që fisnikëroi penelatën e ndjenjës dhe arsyes përmes ngjyrës

June 15, 2025
Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

June 12, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj