Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Qytetërim

Ura që lidh dy mijë vjet, një testament romak në zemrën e Lake District, Angli

April 18, 2025
in Qytetërim, Slider, Të përzgjedhurat
Ura që lidh dy mijë vjet, një testament romak në zemrën e Lake District, Angli
17
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest

Nga Albert Vataj

Në peizazhin e mjegulluar dhe të qetë të Lake District, në veri të Anglisë, fshihet një thesar i rrallë që nuk shpërfaqet me bujë, por qëndron atje, në heshtjen e kohës, si një urë mes epokave. Një strukturë romake, e ndërtuar në shekullin I pas Krishtit, vijon ende të përdoret sot, duke sfiduar jo vetëm erozionin fizik të natyrës, por edhe indiferencën e harresës historike.

Gurë të vendosur mbi kohën
Kjo urë, e ndërtuar pa llaç, me mjeshtëri dhe intuitë inxhinierike, është shembull i ndërtimit “me thatë” , një teknikë që mbështetet vetëm në balancën natyrore të gurëve, në forcën e dorës së njeriut dhe në një sens harmonik me terrenin. Çdo gur është një dëshmi e qëllimit, çdo hap mbi të është një kujtesë e rrënjëve tona si qytetërim që ndërlidh urtësinë me funksionin.

Ajo nuk kërkon lavdi, nuk është pjesë e një ansambli monumental, nuk ka kurorë dekorative. Por ajo që e bën të pavdekshme është pikërisht modestia e saj, një urë që e pranon të qenit kalim, pa bërë zhurmë për qëndrimin.

Një peizazh që flet në gjuhën e heshtjes
Lake District është i njohur për lidhjen me poezinë angleze, për fjalët që frymëzoi te Wordsworth e Coleridge, por rrallë flitet për gurët që lidhin jo vetëm brigjet e një përroi, por epokat e historisë. Ura romake qëndron atje, e heshtur si një varg i pashkruar, një strofë e gdhendur në baltën e përjetshme të tokës.

Rreth saj, një fshat i qetë, një mur guri që vazhdon përtej, një shteg që zhduket në horizont. Aty nuk ka trafik, nuk ka makinë, por hapat e njeriut gjejnë vendin e tyre mbi gurë që kanë mbartur gjurmë që nga kohët e Perandorisë.

Një mësim për arkitekturën moderne
Sot, kur ndërtojmë me materiale që premtojnë jetëgjatësi, por shemben brenda disa dekadash, kjo urë romake shërben si një kritikë e heshtur. Nuk është thjesht një mbetje antike; është një udhëzim. Ajo na mëson se bukuria qëndron te qëndrueshmëria, dhe vlera e së ndërtuarës nuk matet me madhështi, por me durim.

Siç thoshte Vitruvi, arkitekti i madh romak: “Arkitektura duhet të përmbajë tri cilësi: qëndrueshmëri, përdorshmëri dhe bukuri.” Kjo urë i ka të trija – jo si koncepte të ndara, por si një tërësi e natyrshme që buron nga vetë ekzistenca e saj.

Një urë që nuk është vetëm strukturë
Të ecësh mbi këtë urë është të bësh pa vetëdije një pelegrinazh. Ajo nuk të çon vetëm nga njëra anë e ujit në tjetrën, ajo të çon pas në kohë, në një botë ku njerëzit ndërtonin për të qëndruar, jo për të impresionuar. Ajo është më shumë se një pasuri e trashëgimisë; është një testament i qëndrueshmërisë së shpirtit njerëzor.

Trashëgimi që kërkon ndërgjegje
Sot, më shumë se kurrë, na duhet të rimarrim frymën e atyre që ndërtuan jo për vete, por për të tjerët, jo për momentin, por për shekujt. Kjo urë është një kujtesë e heshtur e këtij vizioni.

Tags: Albert VatajAngliLake District
Previous Post

Trashëgimia e dinastisë shkodrane të fotografisë “Marubi” në UNESCO, nga dhoma e errët, në dritën e përjetësisë së pasurisë së botës

Next Post

Xhorxh Bajron, fisniku aventurier, britaniku që u dashurua me Shqipërinë dhe shqiptarët

Next Post
Xhorxh Bajron, fisniku aventurier, britaniku që u dashurua me Shqipërinë dhe shqiptarët

Xhorxh Bajron, fisniku aventurier, britaniku që u dashurua me Shqipërinë dhe shqiptarët

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Rajmonda Bulku, hiri që stolisi me dritë shpirti rolet dhe personazhet, që e shndërruan atë në një yll që shkëlqen ende në qiellin e adhurimit

Rajmonda Bulku, hiri që stolisi me dritë shpirti rolet dhe personazhet, që e shndërruan atë në një yll që shkëlqen ende në qiellin e adhurimit

August 16, 2025
“Vallja e Kuretëve”, “Vallja e Shpatave” nga relievi i vitit 100 pas Krishtit nw tablonë e kroatit Paja Jovanoviç

“Vallja e Kuretëve”, “Vallja e Shpatave” nga relievi i vitit 100 pas Krishtit nw tablonë e kroatit Paja Jovanoviç

August 15, 2025
Koha të përballemi me thyerjen, por edhe të zbulojmë çarjet përmes së cilës hyn drita

Koha të përballemi me thyerjen, por edhe të zbulojmë çarjet përmes së cilës hyn drita

August 14, 2025
“Pranvera e përjetshme” e Rodine, që u ngjiz nga mitologjia dhe u mbrujt në zjarrin e Camille Claudel

“Pranvera e përjetshme” e Rodine, që u ngjiz nga mitologjia dhe u mbrujt në zjarrin e Camille Claudel

August 14, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj