Nga Albert Vataj
Mallkime të rënda që nuk gjejnë prehje, psherëtima të thella që ngrihen si avuj shprese mbi luginën njerëzore, britma kurajoje që çajnë perden e frikës: të gjitha këto derdhen nga gjokset e njerëzve dhe, nëpërmjet poetit, ringjallen si libra, poezi dhe këngë. Ato ngrihen pavarësisht kundërshtimit, përkundër çdo rezistence. Është pikërisht kjo, sipas Bodlerit, madhështia e poezisë: ajo është e gëzueshme ose e vajtueshme, por gjithmonë përmban një farë hyjnore, një frymë utopike që guxon të kundërshtojë botën.
Në birucë ajo është revoltë; në dritaren e spitalit shndrit si një premtim i ndezur shërimi; në papafingon e pistë, mes tesha të grisura, poezia vjen e dekoruar si një zotësi e qiellit, një shtojzovalle plot elegancë dhe luks shpirtëror. Poezia nuk është thjesht konstatim, ajo është pikërisht ajo forcë që përpiqet të ndreqë dhe të shpërmbysë padrejtësinë.
“Shko drejt së ardhmes duke kënduar, o poet qiellor!”, shkruan Bodleri. Sepse këngët e poetit janë dritë e shpresave dhe bindjeve kolektive; ato nuk janë vetëm një pasqyrë, por edhe një flakadan që ndriçon rrugën e popullit.
Në letrën drejtuar Pierre Dupont, Bodler thotë: “Ju quheni bard i njerëzimit, sepse zëri juaj përçon të qarat, lutjet, triumfet dhe dhimbjet e tij; ju i këndoni punëtorit, fshatarit, të ndershmit dhe të munduarit.” Kjo e bën poetin jo vetëm kontemplues të realitetit, por akuzues, mbrojtës dhe profet të tij. Për Bodlerin, Dupont ishte ai që “përkthente tragjedinë e ditës në një melodi që edhe i varfëri, edhe i mbylluri, edhe i harruari mund ta kuptonte”.
Ai shkon edhe më tej: “Poezia e vërtetë nuk ka etje për duartrokitje, ajo kërkon vetëm një gjë: të bëhet e domosdoshme si buka, si uji, si e vërteta.”
Kjo është arsyeja pse ai e quante poetin “armik të zakonit” dhe “misionar të së papriturës”.
Kjo është ajo çfarë shkruan Sharl Bodler në vitin 1851 për Pierre Dupont, për poetin që me vargje, me fjalë dhe me zë të një shpirti të ndezur, ishte i pari që shkallmoi derën me sëpatë, që këputi zinxhirët e urës së ngritur që na ndante nga kështjella e pushtetit, e padrejtësisë, e heshtjes.
Dhe Bodleri nuk ndalet te lartësimi, por na fton drejt thellimit: “Hyni në lëkurën e qënies që poeti ka ndërtuar; depërtoni në ndjenjat që ai shpërthen; mësoni ta doni këtë zjarr, t’i përkasë shpirtit tuaj dhe t’ju udhëheqë.”
Ai shton një nga mendimet më të bukura mbi artin: “Poezia është e vetmja pasuri që s’të rëndon kur e mbart, dhe e vetmja dritë që nuk verbohet kurrë nga koha.”
Prandaj, sipas Bodlerit, poeti nuk është një shikues, por një përflakës i botës. Ai është ai që, edhe në errësirë, gjen një shkëndijë dhe e kthen atë në zjarre që i ngrohin të gjithë.
