Artisti jashtëzakonisht i gjithanshëm holandez, Rembrandt Harmenszoon Van Rijne ka krijuar piktura magjepsëse që tregojnë një qasje gjithnjë e re që bazohet në një gamë të vogël të dominuar nga tone të ndryshme të errëta të tokës dhe reflektime të arta.
Një mjeshtër i kiaroskuros. Ai përdor me aftësi befasuese dritën dhe hijen për të theksuar fytyrat dhe duart e njerëzve që ai portretizon, pa lënë pas dore mjedisin në të cilin ata vendosen ose lëvizin. Veçanërisht i interesuar në portretizimin e skenave tradicionale dhe biblike, ai i shpëton shfaqjes estetike të shumë artistëve barok dhe nuk i bashkon kurrë veprat e tij në një stil të vetëm, aq më pak tregon se i përshtatet çdo rryme artistike. Ai është vetë për të udhëhequr trendet, duke inovuar vazhdimisht dhe duke ndryshuar mënyrën e tij të të pikturuarit. Një tjetër veçori e tij dalluese është aftësia e tij për të përfaqësuar një efekt tërheqës dhe sugjestionues të lëvizjes, duke arritur të përfaqësojë dramën e skenave që portretizon dhe të kujdeset për detajet më të vogla të veshjeve.
Cili ishte Rembrandt?
Sipas historianit të artit, Ernst Gombrich: “Ata që janë mësuar me figurat e bukura të artit italian mund të ndihen të tronditur kur shohin për herë të parë veprat e Rembrandt, në të cilat artisti duket se nuk kujdeset aspak për bukurinë dhe, në të vërtetë, as për të shmangur shëmtinë e vendosur, që në një farë kuptimi është aty me një shkakësi. Ashtu si artistët e tjerë të kohës së tij, Rembrandt kishte përvetësuar mesazhin e Caravaggio-s, punën e të cilit e kishte njohur nëpërmjet imituesve holandezë. Ashtu si Caravaggio, ai vlerësonte më shumë të vërtetën dhe sinqeritetin sesa bukurinë dhe harmoninë.
Duke vijuar ai shton se: Rembrandt ishte po aq mjeshtër sa Rubens apo Velázquez në përkthimin e çmimit të shkëlqyer të sipërfaqeve. Ai përdorte ngjyra të ndezura më pak se ato: në shikim të parë shumë nga pikturat e tij duken të gjitha me një ton kafe të errët, por janë pikërisht tonet e errëta ato që bëjnë që disa ngjyra të ndritshme dhe të shndritshme të dallohen më fort, në kontrast.
Për stetin, kritikun e artit dhe poetin Charles Baudelaire, cili ishte Rembrandt” çfarë spitali i trishtuar plot murmuritje, / stolisur vetëm nga një kryq i madh,/ ku një lutje ngrihet mes të qarash e tmerresh/ në rrezen e dimrit që e përshkon brutalisht.
Painting title is “Man with the Golden Helmet” (c.1650)
Për kronist francez të arteve dhe historian zyrtar të oborrit të Louis XIV të Francës, André Féliben, Rembrandt shpërfaqet ashtu, … Shpesh, në fakt, ai kufizohej vetëm në vizatimin e penelave të mëdha, duke aplikuar ngjyrat krah për krah, pa u shqetësuar se mos i depërtonin dhe heshtnin së bashku. Megjithatë, duke qenë se shijet ndryshojnë, jo pak njerëz i vlerësojnë shumë veprat e tij. Është e vërtetë, megjithatë, se ai zotëron një art të madh dhe se ka pikturuar koka shumë të bukura: megjithëse nuk favorizohen nga hiri i penelit, ato kanë shumë forcë dhe kur vëzhgohen nga distanca e duhur bëjnë një efekt të shkëlqyer dhe duken shumë plastike.
Gjithsesi, studimi i thellë i shkëlqimit, i marrë falë një peneli të butë dhe një ndriçimi misterioz e simbolik, ndërsa kujton ndikimin e Caravaggio-s, ngadalë largohet nga ky i fundit, duke i lënë vendin një pikture karakteristike personale dhe dramatike.
Risia e temave konstatohet kryesisht në paraqitjen e skenave fetare në të cilat ai arrin të kontribuojë me vizion. intima e molto personale. Gjenia e tij duket qartë jo vetëm me risinë e portretit kolektiv, por mbi të gjitha në autoportretet e tij, të cilat tregojnë me mjeshtëri kalimi i paepur të kohës. Nëpërmjet penelatës së tij, ai arrin të rrëmbejë shpirtin dhe të personazheve të portretizuar, duke reflektuar fuqishëm botën e tyre të brendshme. Personazhet e tij janë të gjallë me emocione jashtëzakonisht të prekshme.
Ky ishte Rembrandt, ai që adhurohet nga ata që përmes territ të arrijnë të vështrojnë thellësinë e ngjyrës që ravijëzon shprehinë prej drite të shpirtit të portreteve dhe gjendjeve emocionale, që fokusohen në kaplim tonesh të errta për të dalë prej aty si një shpërthim.
Përgatiti: Albert Vataj
