Albert Vataj
Në një botë të ndërtuar për mesataren, për heshtjen në rresht, për mendjen që rri në kuti, çdo shpërthim i individualitetit ngatërrohet lehtë me problem. Gillian Lynne, një vajzë e vogël e viteve ’30, nuk mund të rrinte ulur në karrige. Ajo nuk ndiqte mësimet, nuk i mbante sytë në tabelë, mendimet e saj fluturonin përtej dritareve të klasës, ndërsa mësuesit përpiqeshin ta përqëndronin në një sistem që nuk e kuptonte. Dhe si shpesh ndodh kjo. Përpjekja për ta “korrigjuar” u kthye në ndëshkim, si në shkollë ashtu dhe në shtëpi.
Por një sy i tretë, më i vjetër dhe më i urtë, pa diçka tjetër. Ai nuk kërkoi të diagnostikonte, por të dëgjonte, jo me veshë, por me ndjeshmëri. Një radio, një këngë, një dhomë bosh… dhe Gillian nisi të vallëzonte, si një lule që çel kur më në fund gjen diellin e saj.
“Ajo nuk është e sëmurë, ajo është balerinë!”, tha ai.
Ky moment nuk është thjesht një kthesë në jetën e një vajze, është një fener për të gjithë ata fëmijë që sistemi përpiqet t’i “ndreqë”, pa kuptuar që ndoshta janë pikërisht ata që vijnë për të ndrequr sistemin.
Vallëzimi për Gillian-in nuk ishte zbavitje, ishte mënyra e saj për të menduar, për të kuptuar botën, për t’u lidhur me realitetin. Trupi i saj ishte gjuha e shpirtit, një alfabet që nuk zinte vend në libra, por që i dha jetë një karriere të jashtëzakonshme, duke kulmuar me koreografinë e mjuzikëllit “Cats”, një nga prodhimet më ikonike në historinë e teatrit muzikor.
Kjo histori, e vërtetë apo jo në çdo detaj, përçon një të vërtetë më të madhe: nuk ka formë të vetme inteligjence. Howard Gardner foli për “inteligjencat e shumëfishta”: muzikore, trupore, hapësinore, ndërpersonale, intrapersonale… Por shumica e shkollave, për fat të keq, vazhdojnë të matin vetëm një ose dy prej tyre.
Ajo që ndodhi me Gillian Lynne është një apel për të parë ndryshe, për të rreshtuar dashurinë përpara diagnostikimit, për të dëgjuar trupin e një fëmije kur ai kërkon të flasë me lëvizje, me ngjyra, me tinguj, jo vetëm me fjalë. Sepse ndonjëherë, prapa një “çrregullimi” të supozuar, fshihet një thirrje për të vallëzuar me jetën, jo për t’iu bindur asaj.
Sigurisht, historia e Gillian Lynne është një testament i fuqisë së njohjes dhe pranimit të talenteve unike që çdo individ mund të sjellë në botë. Në një kohë kur sjelljet e saj të gjalla dhe energjike interpretoheshin si problematike, një mësues me vizion pa përtej sipërfaqes dhe njohu pasionin e saj për lëvizjen. Ky moment ndryshoi rrjedhën e jetës së saj, duke e çuar drejt një karriere të jashtëzakonshme në botën e vallëzimit dhe teatrit.
Gillian Lynne u bë një nga koreografet më të njohura të kohës së saj, duke kontribuar në produksione të famshme si “Cats” dhe “The Phantom of the Opera”. Ajo gjithashtu ishte e para grua jo-mbretnore që pati një teatër në West End të Londrës të emërtuar “Teatri Gillian Lynne” një nderim për ndikimin e saj të jashtëzakonshëm në artin e skenës.
Kjo histori na kujton rëndësinë e të shikuarit përtej normave tradicionale dhe të njohjes së potencialit të fshehur në çdo individ. Në vend që të përpiqemi të përshtatim njerëzit në korniza të ngushta, duhet të krijojmë hapësira ku ata mund të shprehin veten dhe të lulëzojnë në mënyrën e tyre unike.
Le të kujtojmë dhe të festojmë individët si Gillian Lynne, të cilët, përmes talentit dhe këmbënguljes së tyre, na mësojnë vlerën e pranimit dhe diversitetit në shoqërinë tonë.
