Shkencëtarët kanë identifikuar zyrtarisht lulen më të madhe të fosilizuar të regjistruar ndonjëherë, një lule gati 40 milionë vjeçare e varrosur në një copë qelibar, sipas një studimi të botuar më 12 janar në revistën Scientific Reports. Lulja ishte e njohur për 150 vjet, por vetëm tani është identifikuar përfundimisht si një specie e re dhe po ofron të dhëna të reja për klimat dhe ekosistemet e së kaluarës.
Me përmasa rreth 28 milimetra e gjerë, lulja çuditërisht e ruajtur mirë është tre herë më e madhe se lulëzimi tjetër më i madh i ngulitur në qelibar, që është gjetur ndonjëherë dhe u zbulua më 1872 në pyjet baltike të Evropës veriore. Ajo daton në epokën e vonë të Eocenit (afërsisht 38 milion deri në 33.9 milion vjet më parë). Kur ekzemplari u zbulua për herë të parë, natyralistët e klasifikuan atë si Stewartia kowalewskii tani e zhdukur, një bimë e lashtë me gjelbërim të përhershëm, sipas një deklarate.
Më pas, lulja u vendos në Muzeun e Historisë Natyrore në Berlin për një shekull e gjysmë të ardhshëm. Megjithatë, për vite me radhë, studiuesit vunë në dyshim identitetin e vërtetë të lulëzimit.
Për të hequr qafe pasigurinë që rrethon gjininë dhe speciet e lulëzimit, studiuesit nxorrën pika poleni dhe i ekzaminuan ato, së bashku me anatominë e lulëzimit, nën një mikroskop. Ata përcaktuan se lulja nuk ishte S. Kowalewskii, apo edhe nga gjinia Stewartia. Përkundrazi, ishte pjesë e Symplocos, “një gjini shkurresh me lule dhe pemë të vogla që nuk gjenden sot në Evropë, por të përhapura në Azinë Lindore moderne”, sipas The New York Times.
Ndërsa ato janë më të vështira për t’u gjetur, bimët në qelibar u ofrojnë paleobotanistëve një mori informacionesh, Eva-Maria Sadowski, një studiuese postdoktorale në Muzeun e Historisë Natyrore në Berlin, tha për New York Times. Riklasifikimi i kësaj lule është i rëndësishëm sepse u jep shkencëtarëve një kuptim më të mirë të diversitetit ekologjik të pyllit të qelibarit të Balltikut dhe se si klima e planetit ka ndryshuar me kalimin e kohës.
“Këto kokrra të vogla janë regjistrues natyrorë të klimave dhe ekosistemeve të kaluara që mund të na ndihmojnë të masim se sa shumë ka ndryshuar planeti ynë në të kaluarën për arsye të shkaqeve natyrore (jo njerëzore),” tha për New York Times Regan Dunn, një paleobotanist dhe ndihmës kurator në Muzeun La Brea Tar Pits në Kaliforni, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim,. “Kjo na lejon të kuptojmë më mirë se sa lloji ynë po ndikon aktualisht në planet.”
Nga Jennifer Nalewicki
Përgatiti: Albert Vataj
