Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Histori

Perandori romak Kaligula, tirani i gjithëpushtetshëm i paradoksit dhe idhujt e sotëm të sundimit sadist

April 26, 2018
in Histori
316
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest

Dy mijëvjeçarë janë të mjaftueshëm për të rrëmuar në histori dhe së andejmi për të nxjerrë paranojën e sunduesve modern, atë forcë titane që ysht ata përnga zgjerimi dhe sundimi tërësor i pushtetit, ata, të cilët duket se nuk ka asgjë t’i ndalojë në realizimin e ëndrrës së tyre për t’u bërë Zot. Nënshtrimi dhe manipulimi i turmës përmes mjeteve të rrafinuara u ofron atyre mundësinë e arritjes së ambicies. Masa e magjepsur e turmës orjentohet lehtësisht përnga ajo çfarë ky sundues kërkon për përmbushjen e qëllimeve të tij. Ai ka mësuar të bindet në vend që të guxojë të gjej një orjentim vetjak dhe mëvetësi që i duhet legjitimuar.

Në shqyrtimin dhe trajtimin e tij si një shembull që lidhet me një nga format më të tejskajshme të sadizmit, atë të një individi të frymëzuar nga pasioni i plotfuqishmërisë së tërësishme, të dëshirës për të qenë Zot, Erik From merr pikërisht Kaligulan, perandori romak. Fillimisht, mbase nuk ka ndonjë dallim kushediseçfarë nga qeniet e tjera njerëzore; por ja tek e shohim pastaj në një situatë të tillë, në të cilën bindet se është përnjëmend përtej marrëdhënieve normale ekzistenciale, pikërisht me cilësinë e të paturit pushtet të pakufizuar. Së pari ai nis të joshë bashkëshortet e miqve të tij; të cilët e dinë këtë, dhe jo pse e zbulojnë vetë, por sepse vetë Kaligula ua thotë troç në sy. E ata duhet të shkojnë tek ai, të jenë të mirësjellshëm, t’i bëjnë lajka; nuk duhet të marrin kurrë kontrollin, nuk duhet të tregohen të zemëruar e të prekur, përndryshe Kaligula i çon në vdekje. Herë njërin e herë një tjetër si t’i teket, e kjo jo thjesht sepse nuk do t’i shohë rrotull, por sepse për të vrasja është shenjë e pushtetit, shenjë e plotfuqishmërisë. Por as dhe kjo nuk mjafton për ta nginjur gjakimin e tij për sundim: tekefundja, edhe një sjellje e tillë ka kufi, dhe ja pra që lakmia e Kaligulës gjen shprehje, siç na e paraqet qartë Kamyja, në dëshirën simbolike, në dëshirën për të “pasur hënën“. Shprehje që sot mund të duket e kapërcyer, por deri disa vite më parë përdorej gjerësisht për të skicuar ëndërrimin e së pamundurës: “Dua një pushtet që asnjë qënie tjetër njerëzore nuk e ka patur kurrë më parë. Sepse unë jam i pakrahasueshëm, unë jam Zot. Dua të ushtroj kontroll mbi gjithçka e të gjithë, dua të kem gjithë çka dëshiroj“.

I shtyrë nga pasioni i kontrollit absolut, individi do të kërkojë të kapërcejë e të thyejë kufinjtë e ekzistencës njerëzore, duke qenë se joplotfuqishmëria është karakteristikë e saj. Edhe atëherë kur një individ është i pajisur me pushtet të tejskajshëm, vdekja i bën me dije se është i pafuqishëm përballë natyrës. Siç u tha, fillimisht Kaligula i vizatuar me aq mjeshtëri nga Kamyja, nuk është shumë i ndryshëm prej të tjerëve, por në fund shkalloi. E nëse ndodh një gjë e tillë, ndodh sepse njeriu orvatet të kapërcejë kufinjtë e ekzistencës njerëzore, dhe cilido luan mendsh nëse provon ta bëjë këtë e nuk di ta gjejë pastaj udhën e kthimit.

Perandori romak, Kaligula me katër vite të sundimit, që nga 37-41 pas Krishtit ka qenë ndoshta Perandori më i çuditshëm i Perandorisë Romake. Bëmat e tij ishin të tilla, të denja për ta vendosur në listën e tiranëve të historisë së njerëzimit.

Në fillim të vitit 40, Kaligula marshoi me një ushtri në Gol (Francë) dhe grabiti tërësisht banorët e atjeshëm. Ai marshoi me trupat e tij në vijën bregdetare veriore të Gol, gjë që e kish menduar si prelud i pushtimit të Britanisë, por më pas i urdhëroi që të grumbullojnë guaska deti, të cilat i konsideroi si plaçkën e oqeanit të pushtuar. Kaligula kishte manira edhe për natyrën e tij, që e mendonte si hyjnore; në verën e vitit 40, ai urdhëroi që të ngrihet një statujë e tij në Tempullin e Jeruzalemit, por pas këmbënguljes plot mirësjellje të Herodit, Kaligula e shfuqizoi këtë urdhër që bartte me vete jo pak rrezikshmëri. Popullsisë romake i kish ardhur tashmë në majë të hundës me këtë tiran të marrë dhe të paparashikueshëm… Kaligula u vra gjatë Lojërave Palatine nga Kasius Kerea, tribun i Gardës Pretoriane, Kornelius Sabinus e të tjerë. Edhe bashkëshortja e Kaligulës, Cezonia, si dhe bija e tyre u vranë.

Historitë që thonë se ai kishte ngjitur kalin e tij të preferar deri në rangun e Konsullit në Senat janë thjeshtë të pavërteta, por gjithësesi ofrojnë një ide për atë që njerëzit mendonin se ai ishte në gjendje të bënte.

Tags: Kaligula
Previous Post

Historitë dhe sunduesit e Romës së Lashtë, si domethëniet për të shpjeguar historinë bashkëkohore

Next Post

Shqyrtim ndryshe i sadizmit nga Erich Fromm dhe e themelta e kësaj trajtese si zotërim përmes vuajtjes dhe nënshtrimit

Next Post

Shqyrtim ndryshe i sadizmit nga Erich Fromm dhe e themelta e kësaj trajtese si zotërim përmes vuajtjes dhe nënshtrimit

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

June 15, 2025

Bekim Fehmiu i madhi i roleve të mëdha kinematografike, aktori që e pati si një bekim origjinën shqiptare

June 15, 2025

Klasiku Nicolas Poussin, ai që fisnikëroi penelatën e ndjenjës dhe arsyes përmes ngjyrës

June 15, 2025
Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

June 12, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj