Albert Vataj
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG
No Result
View All Result
Albert Vataj
No Result
View All Result
Home Nga jeta e korifejve

Peter Paul Rubens, alegoriku i tablosë, penelata flakatare e barokut, mishërimi i idilit epik të mitologjisë në art

December 21, 2017
in Nga jeta e korifejve
313
VIEWS
Share on FacebookShare on TwitterShare on Pinterest

Peter Paul Rubens u lind më 28 qershor 1577 dhe u shua më 30 maj 1640. Ai ishte një ithtar i një stili ekstravagant barok që thekson lëvizjen, ngjyrën, dhe ndjeshmërinë. Rubens është i njohur për kundërreformën e tij në portrete, peizazhe, dhe piktura historike të subjekteve mitologjike dhe alegorike.

Në historinë botërore të pikturës, Peter Paul Rubens do të mbamendet jo vetëm si një nga penelatat më të jashtëzakonshëm flamande të barokut, por edhe mishërimi i idilit epik të mitologjisë. Nëse Homeri krijoi një monument të letërsisë klasike, siç ishte “Iliada”, duke ngjizur me nervin, mishin dhe gjakun e së atëhershems, historikën heroike, eposin antik dhe perënditë që na magjepsin, Rubens i jetësoi ato në imazhe, i veshi ato me kurme të fuqishme, duke i pavdekësuar këto trille në kujtesën e përgjithmonshme. Ai e shkroi si pakkush tjetër atë faqe të historisë së njerëzimit, me gjithë shkëlqimin dhe të perëndishmen që arti i penelit dhe pasioni i mjeshtrit e ngriti në mitin në kult. Ai ndërtoi ato altare ku gjunjëzohet çdo përfytyrim dhe magjepset çdo ëndje adhuruese.

Nga jeta e piktorit

* Rubensi ishte njeri shumë i aftë, fliste shtatë gjuhë, njihte mirë poetët më të mëdhenj të Evropës, madje kishte bërë njëfarë antologjie me pjesët më të mira. Prej tyre ai frymëzohej. Kur pikturonte, atij i lexonin me zë faqe nga historia ose tregime të ndryshme. Ishte edhe diplomat i aftë dhe merrte vesh nga shkencat ekonomike e politike. Markezi Spinola, që e njihte nga afër, thoshte se Rubensi kishte aq shumë vlera dhe aftësi të ndryshme si intelektual saqë ajo më e vogla ishte aftësia e tij si piktor.

* Matin Preti, piktor i dëgjuar italian, po vështronte një tablo të Rubensit në një kishë të Avernës. I’u afrua një i panjohur dhe i kërkoi mendimin për pikturën. Preti e lavdëroi shumë, ndërsa i panjohuri e kritikoi ashpër. Kjo skenë vazhdoi gjatë. Piktori italian u fut thellë në argumente për të mbrojtur Rubensin:

– Unë kam ardhur enkas nga Anversa për t’i bërë vizitë këtij piktori. I panjohuri e shoqëroi për t’i treguar shtëpinë e artistit të madh. Kur arritën atje e përqafoi Pretin dhe i tha:

– Rubensi, që ju e mbrojtët aq mirë, jam unë.

* Një ditë te Rubensi u paraqit një alkimist, që i premtoi gjysmën e fitimeve në qoftë se dëshironte të merrte pjesë me një shumë të caktuar të hollash për të kërkuar gurin filosofal.

Njëzet vjet më parë, – u përgjigj Rubensi, – do të kishin mundur të binim dakord, por unë tashmë e kam gjetur gurin filosofal dhe unë nuk nevojë ta kërkoj.

Dhe duke i treguar penelat i tha:

– Ja guri im filosofal.

* Piktori, Kornelio Skut ishte një prej kritikëve dhe armiqve më të egër të Rubensit. Megjithatë Rubensi kur e mori vesh se Skuti kishte mbetur pa punë e vuante nga uria, shkoi vetë dhe u kujdes për ta mbajtur atë me bukë.

* Rubensi rridhte nga një familje fisnike dhe kishte ndrikull një konteshë, e cila e donte shumë, dhe kishte shprehur dëshirën që ai të bëhej ambasador. E ëma, përkundrazi donte ta bënte gjeneral. Kontesha, ndrikulla e tij, e mbante Pierin e vogël në shtëpinë e saj dhe për ta dëfryer e rrethonte fëmijën me të gjitha llojet e lodrave. Një ditë Pieri u zhduk papritur. Shërbëtorët e konteshës e kërkuan fëmijën në çdo qoshe të pallatit. Më në fund e gjetën duke pikturuar me penelat e një piktori që punonte në katin përdhes të pallatit.

Këto ishin prirjet e para të Rubensit të vogël.

* Një prsonalitet i dëgjuar i rekomandoi Rubensit një djalë të ri që ta merrte në studion e tij.

– Në mos tjetër, – i tha Rubensit, – ai mund t’ju ndihmojë për të pikturuar qiellin dhe sfodet.

– Si? Ky djalë që po ma rekomandoni di të bëjë qiellin dhe sfondet? Dërgomani sa më shpejt dhe unë do të marr jo si nxënës por si mjeshtër, sepse prej shumë kohësh po mundohem të arrij të pikturoj qiejt dhe sfonde.

 

Tags: alegoriku i tablosëpenelata flakatare e barokut dhe mishërimi i idilit epik të mitologjisëPeter Paul Rubens
Previous Post

Heinrich Böll ai që ballafaqoi Gjermaninë naziste me kujtesën e luftës dhe përgjegjësinë e fajit

Next Post

Lindja e mitit të Santa Klausit dhe sfida e krishtere ndaj ndikesve pagane të kremtimit të Krishtlindjes

Next Post

Lindja e mitit të Santa Klausit dhe sfida e krishtere ndaj ndikesve pagane të kremtimit të Krishtlindjes

Albert Vataj

Albert Vataj

Ajo që bën dhe e ndjen është ajo që duhet. Mos u bëj rob i fatalizmit, nëse nuk do të lësh veten të bjerë në boshin e asgjësë. Nuk është e thënë se duhet të ecësh me hapa të shpejtë për të mbërritur diku, hapat e sigurt janë ata që të çojnë aty ku duhet dhe kur duhet të shkosh. Jepu me gjithë shpirt asaj që e do me gjithë zemër dhe do të shohësh se përveçse i pasur do të jesh dhe i lumtur. Ushqeje me dritë gjithçka që jeta ta kredh në terr dhe se bashkë me veten ke çliruar prej kësaj robëria edhe ata që sjellin farën e së mirës të vullnetet për të ndryshuar botën që na përket të gjithëve. Më mirë vdis duke u përpjekur se sa të zvarritesh duke u ankuar. Jeta është gjithçka që ti kërkon prej saj. Nuk ka forcë të hyjshme apo përkufizime që tregojnë udhën e së vërtetës, jetën e merituar, zotërimin e gjithçkasë që të përket. Kërko gjithçka tek vetja. Gjithçka që do është gjithnjë me ty. Mjafton të dish ta kërkosh dhe do të kesh gjithçka.
  • Trending
  • Comments
  • Latest

Fausti, Mefistofeli dhe Margarita, një tragjedi e bashkëjetimit të së mirës me të keqes, vuajtja pambarim

April 4, 2016

Çfarë është Dashuria? Thënie brilante nga njerëz të famshëm që kanë skalitur zjarret e pasionit në historinë e letërsisë

May 12, 2017

Ëndrrat e këqija, makthet, përse i shohim, mesazhet që na dërgojnë dhe a mund t’i shmangim?

April 4, 2016

“Plaku dhe deti”, dyluftimi i pabarabartë i mundësisë, sprova e fatit dhe guximit të njeriut për të sfiduar natyrën

May 4, 2017

Galaktika, Rruga e Qumështit përmban 160 miliardë planete

0

Spektakël dhe frikë nga balena 14 metra e gjate që peshon 30 ton

0

Amani, qyteti i bardhë mbi 18 kodra streha mbretërore e kryeqytetit jordanez

0

Lëvizja e bujshme që shkundullitën nga themelt shekullin XX në botën e muzikës

0
Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

Një top në oborrin e Kolegjit të Jezuitëve, si lindi loja e topkambës (futbolli) në Shkodër

June 15, 2025

Bekim Fehmiu i madhi i roleve të mëdha kinematografike, aktori që e pati si një bekim origjinën shqiptare

June 15, 2025

Klasiku Nicolas Poussin, ai që fisnikëroi penelatën e ndjenjës dhe arsyes përmes ngjyrës

June 15, 2025
Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

Johann Sebastian Bach një baba fatkeq që humbi 11 fëmijë, një kompozitor tragjik që shkroi muzikë për ladinë e Zotit

June 12, 2025
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

Copyright © 2020 Albert Vataj

No Result
View All Result
  • DIJE
    • Figura të ndrituna
    • Kujtesë
    • Impresione
    • Traditë
    • Histori
  • KRIJIMTARI
    • Persiatje
    • Esse
    • Poezi
    • Prozë
    • Urtësi
  • LETËRSI
    • Autorë
    • Libra
    • Filozofi
    • Përshkrimore
    • Dashuri
  • ART
    • Pikturë
    • Muzikë
    • Qytetërim
    • Mitologji
    • Kritikë
  • SPEKTËR
    • Reportazh
    • Intervista
    • Psikologji
    • Profil
    • Forum
    • Eros
  • Kureshti
    • A e dini se?
    • Shëndetësi
    • Kuriozitete
    • Natyra
    • Nga jeta e korifejve
    • Shkencë
  • BLOG

Copyright © 2020 Albert Vataj